Czynnik komunikacji cz. 3

Ruch na tych liniach, wymiana towarów, transporty surowców i produktów, wytworzonych w warsztatach, odległych nieraz o setki i tysiące kilometrów, zasilały gospodarczo miasta przy nich położone. Odwrotnie, miasta te, koncentrując w sobie wytwórczość mniej lub więcej rozległych obszarów otaczających, wysyłały swoje transporty towarów, przyczyniając się ze swej strony do dalszego ożywienia ruchu. To wzajemne potęgowanie ruchu i wymiana produktów zaczyna wytwarzać w miastach specyficzne potrzeby handlu i komunikacji miejskiej. Rozwijają się arterie komunikacyjne w samym mieście, powstają targowiska różnego typu, wznoszą się składnice towarów, tworzą się nowe warsztaty pracy.

Obok warunków geograficznych, oddziaływają na kształtowanie się czynnika komunikacji i inne warunki przyrodzone, mianowicie, topograficzne i klimatyczne. Tereny płaskie i suche, rzeki spławne i niezamarzające brzegi morza rozwijają ruch i wymianę towarów na dalekich nawet odległościach. Tereny bagniste, wielkie puszcze, góry oraz klimat surowy z wielką ilością śniegów i mrozów izolują miasta i kraje nawet względnie blisko siebie położone.