Orvieto – urbanistyka miasta cz. 9
Jeden z najznakomitszych kościołów gotyku włoskiego z końca XIII w. w swym układzie wewnętrznym, w kształtach zewnętrznych oraz w sytuacji nabiera znaczenia typu zespołu średniowiecznego w mieście włoskim. Katedra stoi na wolnym terenie rozdzielając go na trzy wnętrza o charakterze placów. Absyda tylko we wschodniej swej części przytyka do zabudowań pałacu biskupiego. Front i dwie […]
Orvieto – urbanistyka miasta cz. 8
W zasadzie są one zabudowane obrzeżnie. Wnętrza większych bloków zawierają obszerne dziedzińce i nawet ogrody. Najintensywniejsze zabudowanie cechuje dzielnicę między rynkiem i ratuszem a katedrą. Niektóre domy mają charakter obronny. Miasto bowiem odgrywało znaczną rolę jako ostoja Gwelfów i czasowa obronna siedziba papieży w Średniowieczu. Są one bez wyjątku murowane, przeważnie jednopiętrowe, a w technice […]
Orvieto – urbanistyka miasta cz. 7
Badając dalszy bieg rozwoju planów urbanistycznych spotykamy okresy, w których układ ten zanika lub też rozwija się do wysokiego poziomu doskonałości. W naszych przykładach miast gotyckich widzimy go w stadium powstawania w formie najprostszej i najbardziej pod względem konstrukcji miasta przejrzystej. Ulice boczne, odgałęzione od Corso, wpadają w główną arterię bądź pod kątem prostym, bądź […]
Orvieto – urbanistyka miasta cz. 6
W ten sposób powstaje na kręgosłupie arterii głównej promieniowy układ sieci ulic, które prowadzą do gmachów, tworzących jakby wieniec brył monumentalnych i placów dokoła tej arterii i ośrodka miasta. Poczynając od zachodniej bramy miasta widzimy w północnym półkolu gmachy następujące: kościoły i klasztory S. Giovenale, S. Agostino, S. Domenico, a cokolwiek bliżej ku środkowi miasta […]
Orvieto – urbanistyka miasta cz. 5
Corso jest stosem pacierzowym, na którym opiera się szkielet ulic, placów i zabudowań miejskich. Nie zacieśniony murami i nie podlegający zmianom, wynikającym z trudnych warunków topograficznych, rozwija się on swobodnie pod wpływem swych potrzeb wewnętrznych przede wszystkim zaś pod wpływem czynników gospodarczego i komunikacji. Ośrodek Orvieto tworzy się w zachodniej połowie terenu miejskiego, w pobliżu […]
Orvieto – urbanistyka miasta cz. 4
Wybór terenu i wyzyskanie jego właściwości, odpowiadające najbardziej ówcześnie aktualnym potrzebom obrony, podkreśla zdolności i szerokie ujęcie konstrukcyjne ówczesnego budowniczego miasta. Nie mamy tu oczywiście na myśli projektu jednolitego i stworzonego indywidualnie. Przeciwnie, podobnie jak w szeregu najwybitniejszych dzieł technicznych Średniowiecza (np. katedry gotyckie), stykamy się tu z pracą całego szeregu ludzi i pokoleń nawet. […]
Orvieto – urbanistyka miasta cz. 3
Dzięki tym warunkom i rozporządzając wielką i dogodną przestrzenią wewnątrz linii obronnej, miasto może się rozwijać swobodnie, odpowiednio do swoich potrzeb wewnętrznych. Punktem najważniejszym w linii obronnej jest zamek, wzniesiony w połowie XIV w. na północno-wschodnim cyplu terenu miejskiego. Jest to miejsce najbardziej niedostępne i najlepiej ufortyfikowane. Przeprowadzona z niziny droga wspina się na ostrym […]
Orvieto – urbanistyka miasta cz. 2
W naszej analizie poddamy badaniom głównie te budowle i urządzenia, które stworzyło Średniowiecze, dążąc ku własnym swym celom a korzystając gdzieniegdzie tylko z pewnych zasobów materialnych, pozostałych z czasów antycznych. W badaniu tym na plan pierwszy wysuwają się: 1) wybór sytuacji, 2) ogólny układ planu, 3) urządzenia obronne. Orvieto odgrywa w życiu Włoch średniowiecznych rolę […]
Orvieto – urbanistyka miasta cz. 1
Badając formę i budowę miasta, uczynimy najlepiej poznając ją we wczesnym i przejrzystym stadium rozwoju. Jest to okres, w którym na plan pierwszy wybija się praca zbiorowa obywateli miasta, odbywająca się pod przemożnym wpływem pewnych stale działających czynników. Są to czynniki warowności, gospodarcze i komunikacyjne w ich najprostszej formie. Pod ich wpływem urabiają się pewne […]
Analiza miasta cz. 10
Dwóch tych typów skrajnych w formie czystej nie odnajdziemy w rzeczywistości w istniejących dziś jeszcze miastach Średniowiecza. W rzadkich tylko wypadkach występują one, nie przeplatając się i nie oddziaływując wzajemnie, w liniach czystych i wyrazistych. Znajdziemy jednak całe szeregi miast, w których skonstatujemy pewien stopień współdziałania wszystkich sześciu czynników. Natomiast wykryjemy z łatwością przykład absolutnie […]