Czynnik warowności cz. 4

I dopiero okresy tworzenia wielkich regularnych armii, oraz znacznego udoskonalenia techniki wojennej, są świadkami wznoszenia miast warownych na równinach, lub nawet zakładania specjalnie pomyślanych obozów warownych i twierdz, których jedynym przeznaczeniem jest współdziałanie w ogólnych planach czynności wojennych i w układach strategicznych, obejmujących całość państwa. Za przykład tworów tego rodzaju mogą służyć obozy warowne rzymskie, budowane we wszystkich krajach ekspansji imperium rzymskiego i na ich granicach, a więc w środkowej i zachodniej Europie i w całym basenie śródziemnomorskim. 1 o samo widzimy na granicach Polski w czasach Kazimierza Wielkiego i Jagiellonów. Następnym już w historii nowożytnej okresem budowy jednolicie obmyślanych i rozplanowanych miast warownych są czasy króla Francji Ludwika XIV i wielkie pomysły polityczno-strategiczne działaczy z jego otoczenia. Dalsza seria tworzenia wielkich i systematycznie projektowanych ośrodków warownych następuje w wieku XIX. Jest ona odpowiednikiem urbanistycznym względnie ustabilizowanych po Kongresie Wiedeńskim stosunków politycznych oraz gospodarczych w Europie i tworzy cały szereg obwarowań miast już istniejących, lub wznosi punkty obronne zupełnie nowe.