Żwirówki

Żwirówki zwykłe

Rodzaje żwirówek zwykłych i ich wykonanie nie różnią się niczym do rodzai i sposobów używanych na drogach.

Przekrój poprzeczny tylko zakłada się nie jako dwu spadkowy dach pośrodku wyokrąglony, lecz jako krzywizny.

Żwirówki zwykłe w bardzo skromnym zakresie odpowiadają wymaganiom dobrej nawierzchni ulicznej. Wadami bardzo poważnymi są przede wszystkim: wytwarzanie kurzu i błota oraz trudności w oczyszczaniu. Dlatego uważać je należy jako zło konieczne, a więc jako rzecz tymczasową i jedynie pod tym kątem widzenia je rozpatrywać. A to tym bardziej, że w Polsce mamy bardzo niewiele skał dających dobry żwir drogowy. Nie należy zrażać się tym, że żwirówki jako prowizoria utrzymywać się mogą długo, kilka czy nawet kilkanaście lub kilkadziesiąt lat, lecz patrząc w przyszłość wykonywać żwirówki z przeświadczeniem, że ustąpią miejsca lepszym rodzajom nawierzchni.

Przy tych przyszłych przebudowach wypadłoby żwirówkę zerwać razem z pokładem. Tworzy ona jednak osobliwie (żwirówka stara) ujeżdżona znakomity pokład pod większość innych nawierzchni i usuwanie jej byłoby niepowetowaną stratą. Dlatego, zakładając żwirówkę prowizorycznie, należy ją zawczasu obniżyć przynajmniej o 12 – 15 cm, aby potem tylko ją wyrównawszy do zaprojektowanego przekroju, kłaść na niej bruk kamienny, ceglany, betonowy czy żwirówkę maziowaną.

Powstaje jedynie trudność w konstrukcji ścieku przy przejściu z żwirówki prowizorycznej, niżej leżącej, do krawężnika osadzonego w ostatecznym położeniu. Sposobów rozwiązania jest kilka.

Wpusty uliczne osadza się na swoich miejscach, tylko nieco niżej. Podniesienie późniejsze części żelaznej nie przedstawi żadnych trudności.

Sposób, gdzie krawężnika ostatecznego nie osadza się, stosowany być może tylko na deptakach. Jest najgorszy, bo cała ulica, chodniki i jezdnia są tymczasowe, co prowadzi do nieporozumień w oznaczaniu wysokości progów itp.

O ile da się na pewno przewidzieć, że w przyszłości na żwirowce zwykłej najlepiej będzie położyć żwirówkę maziowaną, to obniżanie, podwójne krawężniki itd., nie są bezwzględnie konieczne bo powłoka maziowana miewa około 5 cm grubości j grubość tę zawsze da się wydobyć.

W niektórych naszych miastach dużych i w bardzo dużej liczbie miast średniej wielkości przeważają nawierzchnie żwirowane zwykłe, a bruki zajmują stosunkowo bardzo małe powierzchnie. Ponadto nawierzchnie te mieszają się z nawierzchniami brukowanymi; pierwsze zachodzą między drugie. Skutkiem tego wartość bruków obniża się, gdyż ze żwirówek przyległych zostają na nie nanoszone w dużych ilościach kurz i błoto do tego stopnia, że utrzymanie czystości na brukowanych jezdniach jest zadaniem niewykonalnym i że zmniejsza się na nich wskutek lepkiego błota bezpieczeństwo i wygoda ruchu. Z tego powodu dążyć się powinno przy usuwaniu żwirówek zwykłych z pewnych jezdni, aby i w przyległych ulicach wykonać nawierzchnie nie wytwarzające kurzu i błota, oczywiście odpowiednie do panującego na nich ruchu, czyli aby na pewnych zwartych częściach sieci ulicznej nie było zupełnie żwirówek zwykłych.

Żwirówki o lepiszczu węglowodorowym

Z żwirówek tych pierwszeństwo mają żwirówki maziowane, gdyż smoła, maź i smoła twarda czyli pak, mogą być w całości od surowca do przygotowanego dla celów drogowych produktu wyrobami krajowymi. Ciała zaś bitumiczne jak asfalty sprowadza się z zagranicy.

Żwirówki te zagranicą, w krajach zachodnich (Anglia, Francja) rozpowszechniły się w ostatnim dziesiątku lat bardzo silnie nie tylko na drogach, ale i w ulicach.

Wykazują one bowiem te dobre własności jakich od nawierzchni ulicznych się wymaga. Nie wytwarzają prawie kurzu, więc i błota, dają się łatwo i dokładnie oczyszczać, naprawy przeprowadza się również łatwo, są ciche i są przy tym wszystkim niezbyt drogie.

Niestety niema wykonanych w Polsce żwirówek takich na większych przestrzeniach prócz fragmentarycznych robót w Krakowie. Nie można więc dzisiaj stanowczego wypowiedzieć sądu, jak będą się zachowywać w naszych klimatycznych warunkach, odmiennych od takichże w Ameryce Północnej, Anglii lub. Francji, w Szwajcarii czy w Niemczech.

Po robotach krakowskich sądząc, wyniki byłyby dobre. A i w Niemczech stosunki klimatyczne może nie odbiegają zbyt daleko od naszych.

Należy przez to, zwłaszcza w miastach dużych, zamożniejszych, wykonywać żwirówki maziowane tam, gdzie warunki ruchu na to zezwalają, aby otrzymać osąd o nich stanowczy. Niewątpliwie w żwirówkach maziowanych zyskają nasze miasta niezbyt drogi rodzaj nawierzchni jezdni dla większości swych ulic rodzaj, za pomocą którego uwolnią się prawie zupełnie od kurzu i błota, od tych dokuczliwych dla mieszkańców plag.

Z trzech rodzai tych żwirówek –  maziowanych powierzchniowo, wgłębnie i betonu maziowego – tylko ten ostatni rodzaj daje dobre nawierzchnie i coraz powszechniej bywa stosowany. Maziowanie powierzchniowe ogranicza się do ulic o słabym ruchu, jak ulice mieszkaniowe.